replika telefonlarve modern islam55
bugün gün bitti ve ben yazılarıyorum sizlere en güzel bilgileri replika telefonlar anlatıyor Midhat, Avrupa’yı gözlerken resmî tonlu fikirlerinden ziyade içten ij. lenimlerini aktarır. "Öyle her yönden bayındır, süslü, düzgün üJkeJerj görüp de kendi ülkemin bunlara benzememesini tahayyül edememek benim için asla kabil olamaz. Ancak Avrupa’nın şu zahirî ümranına kâr. şıhk bizdeki manevî replika telefonlar 31’den sadeleş, tirerek). İki medeniyetin durumları arasındaki bu psikolojik karşılaştırma, önce bizzat Avrupa içinde Protestan ile Katolik aydınlar arasında görülmüştü. XIX. asırdaki kültür savaşında Protestan aydınlar, kendi ülkelerinin nisbî refahını örnek göstererek Katolik aydınları ilerleme karşıtlığıyla itham etmişlerdi. Katolik yazarlar ise Protestan ülkelerin sahip olduğu millî servetin, millî maneviyatlarına eş olmadığı antiteziyle buna karşı çıktılar.bayındırlığı bir hikmet nazarıyla görüp hikmet fik riyle düşünerek kendime teselli vermeliyim" [Okay 1989:
İngiltere’de tanıştığı oryantalistlerin kibrinden infiale kapılan Ahmed Fâris Şidyâk (1804-87), 1855’te Paris’te yayınladığı eserinde Batı medeniyetini ve oryantalist aydınlarını şiddetle eleştirdi. O da sömürgeci Batı’nın aydınlarına karşı, Avrupa’da Protestanların ilerleme karşıtlığı ithamına uğrayan Katolik apolojetlerin kullandığı tezi savundu; maddî olarak zengin ama manen çürümüş Batı’ya karşı, fakir ama manen güçlü ve mutlu Doğu (Alwan 1970, al-Bagdadi 1999, Sheehi 2004, Dawn 1993). Ancak “Batı’nın maddî üstünlüğünü Doğu’nun ahlakî üstünlüğü” ile karşılaştırma, daha doğrusu dengeleme yönelişi, Midhat’m “kendime teselli vermeliyim” sözüyle de vurguladığı gibi, psikolojik bir savunma, teselli mekanizması olarak da görülebilirdi; en azından Osmanlı İmparatorluğu için. Oysa Mısır’da Câberfı’nin işgalci Fransızlar örneğinde Batılı medeniyet hakkmdaki gözlemi, ahlakî bakımdan Müslüman öz-tatminini yıb-cıydı. Onun Batılılarm bilim ve teknoloji konusunda üstünlüklerini takdiri kadar onların moral üstünlüğünü ve zımnen zamanındaki İslam cemaatinin ahlakî iflasını itirafı irkilticiydi (Wendell 1972; 116,120).
Ancak halefi Tahtâvî, Paris gözlemlerinde Batı’nın medeniyet alanındaki atılımını takdirle tasvir ederken din ve ahlaktan uzaklaşma olarak kendini gösteren sekülerleşmeyi şiddetle eleştiriyordu (Hourani 1993; 82). O, Abduh gibi sonraki Müslüman aydınlarda görülecek mekanik eklektisizme zemin hazırlayan “medeniyet Avrupası” ile “küfür Avrupası”nı dikotomü ’ ;>7İemini çeşitli yollardan tevile çalışır. Birincisi, ou'rnn Batılı medeniyeti benimsemek
sure i : ’ 'bilecekleri fikrinin, zımnen.
İSLAM'DA MODERNLEŞME l«- 335
orijinalizm dediğimiz, daha sonraki Müslüman aydınlarda sıkça karşımıza çıkacak olan, Batılı medeniyetin ortaçağ İslam biliminde temellendiği tezini içermesi (Nevvman 2004:105).
İkincisi, Katolik ve daha sonraki Müslüman apolojetlerde sıkça gördüğümüz gibi Batılı toplumsal ahlakı ağır eleştirisinin, bilimsel-teknolojik olarak ileri Batı medeniyeti karşısında duyulan aşağılık duygusunu telafiye yönelik bir tür psikolojik mekanizma işlevi görmesi. Oysa Câbertî'nin Batımın hem maddî, hem ahlakî, her iki alanda da üstünlüğünü itirafı, bu tevile meydan okuyordu. Tahtâvî, bu konuda bir adım daha ileri giderek yaptığı teville, kolektif ve bireysel cömertlik arasında bir ayırıma gitmiş ve beğendiği toplumsal dayanışmayı kolektif, eleştirdiği bencilliği ise bireysel olana hasretmiştir (Nevvman 2004: 88-90). Yani Paris’te takdir toplayan hayırseverlik müesseseleri, aslında Avrupa insanının karakterinin değil, politik sisteminin eseriydi. Üçüncüsü Tahtâvî, çeşitli vesilelerle AvrupalI Katolik Hıristiyanlar ile Mısırlı Kıpti Hıristiyanları birbirinden ayırmak suretiyle Batı’da akıl karşısında yenilenin otantik din değil, yozlaşmış Hıristiyanlık, Katoliklik olduğunu ima etmiştir.
Ancak Mısır’da ilerleyen modernleşmeye paralel olarak Tahtâvî’nin özellikle Menâhicü’l-Elbâbi’l-MısriyydAt görüldüğü gibi düşünce tarzı da pozitivizme kayacaktır. Ona göre bu dünyada hükümetin varlık sebebi refahı sağlamaktır, beşerî refah ise medeniyetin yaratılmasına bağlıdır Tahtâvî, artık medeniyetin varlık sebebi olarak gördüğü "refah”ı XIX yüzyıl Avrupa’sının anladığı şekilde “teral<ki”yle özdeşleştirir ki Avru pa’da özellikle Fransa, bu terakkinin normunu oluşturur. Burada görül düğü gibi terakki ise temelde bilimsel-teknolojik gelişmeden kaynaklanır Tahtâvî, Süveyş Kanalı, Panama Kanalının planı ve Amerika’da kıtalar arası demiryolları döşenmesi gibi büyük yenilikler çağında yaşadı ve ta nık olduğu bu yenililderden, özellikle buhar makinesini öven bir şiir yazı yazacak kadar ulaşım ve iletişim teknolojisi alanındaki yeniliklerden hayli etkilendi. Avrupa’nın kuvvet ve görkeminin sırrı, aklî bilimleri geliştirmesinde yattığından Mısırlılar bunları bir an önce benimsemelidir ki bu benimseme, taklitten çok kendi orijinal malına kavuşma anlamına gelmektedir. Zira Avrupa bu ilimleri bir zamanlar zaten Araplardan almıştı; şimdi Araplar, Türk ve Memlukların hâkimiyeti altında kaybettikleri aklî bilimleri Batıklardan tekrar alarak modern medeniyetin yörüngesine girmelidirler (Livingston 1996: 554, Nevvman 2004: 105, Hourani 1993: 77-82),replika telefonlar yazdı..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder